De zee is hier verlicht. In dit extreem luxe vakantieresort op Bali strekken de zwembaden en open lucht restaurants van de hotels zich uit tot pal aan het strand. Spots staan op de zee gericht, zodat het zand wit kleurt en de zee lichtblauw oplicht. Op het strand lopen tientallen soldaten met machinegeweren. Leden van de delegaties aan de klimaattop zitten op de terassen te eten, en doden er hun tijd.
Binnen in het conferentiecentrum, op een paar honderd meter afstand, is er nog maar een zaaltje dat er toe doet. Daarin zitten nu al uren twaalf ministers die (als afgevaardigden van de rest) tot een klimaatakkoord moeten komen. Het is nu tegen twaalf uur ‘s avonds en niets wijst erop dat er schot in zit. Een complete mislukking lijkt nabij maar kan nog steeds worden afgewend. Maar dan moet er wel bewogen gaan gaan worden.
De VS gijzelt deze top. Zij blokkeren alle verplichtende afspraken. Vragen veel anderen maar geven zelf niks. Bijzonder is dat de ontwikkkelingslanden deze laatste dagen, verenigd in de G77, en de EU samen optrekken. Er is hier een grote stap gezet door de G77, inclusief China en India. Zij praten heel contstructief mee en willen zelf deel hebben aan een akkoord dat ook voor hen maatregelen nemen inhoudt. De EU, feitelijk onder leiding van de Duitse milieuminster Gabriel, kiest nog steeds een stevige positie.
Er wordt in in de wandelgangen – en op de terassen aan het strand! – meer gesproken over de variaties waarin het mis kan gaan, dan over de soorten van succes. Helemaal geen akkoord betekent namelijk ook dat het hele VN-apparaat onder leiding van de Nederland Yvo de Boer, echt niet verder mag werken aan welk nieuw akkoord dan ook. Dan komt alles helemaal stil te liggen. Als het dan mis gaat, is het beter dat nog wordt afgesproken snel verder te onderhandelen. Dan komt tenminste niet alles tot stilstand.
Ik betrap me erop dat ik de laatste uren al zit te denken wat wij nu moeten als het vastloopt. Het zou een enorme klap zijn. We zullen ook dan door moeten gaan de klimaatcrisis te stoppen. In Nederland, in de EU. Alle maatregelen blijven nemen die nodig zijn om de 30 procent reductie in 2020 te halen. Dat zal ook in Nederland nog veel publieke pressie betekenen. We kunnen verdere afspraken met de G77 maken. En we moeten de regering Bush onder druk zetten, samen met al die Amerikanen die zelf ook willen dat de VS gaat participeren in de strijd tegen klimaatverandering. Met ludieke demonstraties, maar ook met handelssancties. Want uiteindelijk moeten we toch uitkomen bij wereldwijde afspraken, gemaakt onder VN-vlag. Een alternatief daarvoor is er niet.
Of trek ik nu te snel conclusies? De mislukking is nog niet zeker. De grote computer waarin ik dit zit te tikken is al bijna leeggelopen. Vanavond hebben velen al het vliegtuig genomen. Anderen zijn naar bed, en komen morgen vroeg weer terug om te kijken hoe het er dan bijstaat. Ik ga maar weer eens bij die ene kamer kijken.