Gisterenmiddag was de persconferentie van de Amerikaanse delegatie. Die waren glashelder over hun inzet: er moet geen wereldwijd accoord komen als vervolg op Kyoto. Bits werd het zin voor zin uitgespeld: er is geen consensus over het probleem, geen consensus over de meest effectieve aanpak – ieder land moet vrij zijn zijn eigen route te kiezen. Punt.
De Amierkaanse heeft gisteren ook alle afspraken afgezegd met de voorzitter van de conferentie, de EU, etc. Zij zijn op geen enkele manier geïnteresseerd in een accoord. Ongelooflijk als je bedenkt dat dit land verantwoordelijk is voor 25 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot. Een burger in de VS verbruikt tien maal meer CO2 dan een Chinees. Net was hier een presentatie van enkele honderden burgemeesters uit de VS – daar zagen we de andere, hoopvolle, kant van dit land. Zij opponeerden scherp tegen Bush en vertellen in hun eigen stad een actieve energiepolitiek te voeren. Maar voordat de VS meedoet zullen er eerst presientsverkiezingen in 2008 nodig zijn – en dan nog.
Waar de VS saboteert, komen de ontwikkelingslanden voorzichtig in beweging. Gisteren was er een zeer opmerkelijke bijdrage door de Zuidafrikaanse minister van milieu: het eerste ontwikkelingsland dat zei zèlf ook op harde doelen afgerekend te willen worden.
De EU zal moeten realiseren dat inzetten op een accoord met de VS – hoe tragisch ook – zinloos is. In het kader van het Kyotoprotocol zal gepoogd moeten worden met de rest van de wereld afspraken te maken. Iets van dat besef lijkt door te dringen binnen de EU-delegatie. Al wekt van Geel de indruk de opstelling van de VS toch voor een deel ook nog als onderhandelingsspel te zien.
Het is hier zonnig, maar berekoud. De conferentie is in het deel van het entrum dat vergeven is enorme hoogbouw. Op straat vond ik het koud en kil – grijs beton en auto’s. Vanochtend ontdekte ik dat er hier onder de grond nog een hele stad is: een wandelwegen, winkels, bars. Je kan onder de grond van het hotel naar conferentie-oord, wat toch bijna een kilometer is. En wie wil kan verder. De kou in de winter dwingt de Canadezen onder de grond.
Maar onder, of boven de grond, ik mis hier wel de actie op straat. Zaterdag is er een heel grote demonstratie geweest, maar verder is het hier allemaal erg rustig en zakelijk. Milieuorganisaties die in grote getalen aanwezig zijn, draaien mee in het hele vergadercircuit. Er is een parallelstructuur waarin informatie over de positie van de verschillende landen wordt uitgewisseld, en bepaald wordt wie bij wie vervolgens weer gaat lobbyen – en wat de boodschap aan de pers is. Maar ik mis in dit enorme conferentie-oord een bepaalde strijdbaarheid, een groot gevoel van urgentie, van nu of nooit. Het wordt hier vooral gewoon hard gewerkt door heel veel mensen. Maar goed, dit geldt ook voor mezelf.
Wijnand