In witte campagnehesjes staat de hele VVD-top onder leiding van premier Mark Rutte op een bewolkte zaterdag in de winter van 2011 langs de A2. Ze houden verkeersborden omhoog met daarop groot 130 kilometer per uur. De foto haalt, zoals het campagneteam zal hebben gepland, prominent de Telegraaf.
Het had iets triomfantelijks, dat de VVD met steun van PVV en CDA een paar jaar geleden de maximum snelheden ook daadwerkelijk wist te verhogen. Toen de PvdA met de VVD ging regeren, in het najaar van 2012, liet ze de snelheidsverhoging bij de formatie aan de VVD. De ‘milieugekkies’ leken het nakijken te hebben.
A10 en A13
Een kleine drie jaar later wijst de rechter VVD-minister Schultz van Haegen scherp terecht. Er gaat een streep door de verhoging van de snelheid op de Amsterdamse ring A10. Schultz is door bewoners, milieuorganisaties en het Amsterdamse gemeentebestuur voor de rechter gedaagd. Enige tijd eerder had de Rotterdamse rechter de snelheidsverhoging op de A13 al naar de prullenmand verwezen. De gezondheidsschade als gevolg van de hogere snelheden is te groot, is het oordeel van de rechters.
De uitspraak over de maximum snelheid op de A10 valt op dezelfde dag dat VVD-minister Kamp naar Groningen reist om bekend te maken dat de aardgaswinning getemperd gaat worden en de bewoners een tegemoetkoming in de schade krijgen.
Het is de al de tweede maal binnen zes maanden dat minister Kamp een terugtrekkende beweging moet maken. In het najaar voelde hij zich gedwongen proefboringen naar schaliegas op de lange baan te schuiven.
Het is bijzonder om te zien hoe lokaal bewonersprotest VVD-ministers nu een aantal maal achter elkaar in het stof doet bijten. De VVD-bestuurders zijn keer op keer door breed bewonersprotest wreed wakker geschud – langs de snelwegen, in Brabant met het schaliegas, in Groningen na de aardbevingen. Met leefbaarheid valt niet eindeloos te sollen, ondervindt ook de VVD.
Scooters
In de grote steden woedt een lawaaiige strijd op het fietspad. Scooters vermomd als snorfietsen drukken fietsers weg op de fietspaden en veroorzaken veel ongelukken. Fietsers, maar ook de gemeentebesturen zijn het zat. Acties worden georganiseerd, petities gestart. Scooterrijders zouden weer gewoon een helm moeten dragen en de rijbaan op moeten. Dat is voor iedereen veiliger.
In dit steeds groter wordende conflict geeft minister Schultz nog geen krimp. Ingegeven door de lobby van de ondernemersclub Bovag-RAI weigert ze een helmplicht in te voeren. De ondernemers vrezen kelderende verkopen van de winstgevende scooter-snorfietsen. Maar het lijkt een kwestie van tijd, of de VVD-minister zal ook hier moeten buigen voor de burgerprotesten.
Schiphol
De omgeving van de luchthaven Schiphol is het grootste Nederlandse slagveld als het om leefbaarheid van bewoners gaat. Honderdduizenden mensen ondervinden ernstige hinder van het vliegverkeer. Al meer dan 25 jaar vechten bewoners voor beperking van de overlast. Ook hier wordt dezer dagen een nieuw hoofdstuk geschreven aan het bewonersprotest, met een ongewisse uitkomt.
Sinds de luchthaven in 1995 milieugrenzen kreeg opgelegd – in ruil voor de mogelijkheid een vijfde baan aan te mogen leggen – zijn deze maar liefst zeven keer terzijde geschoven of versoepeld. Geluidscontouren, meetpunten, veiligheidsnormen, slechts in de archieven is er nog iets over te vinden. Met als gevolg dat jaar na jaar Schiphol meer z’n eigen gaan kon gaan en minder rekening hoefde te houden met bewoners en milieu.
Rupsje nooitgenoeg
Maar Schiphol is een rupsje nooitgenoeg. Sinds enkele jaren heeft ze zo goed als de vrije hand en hoeft ze alleen in het baangebruik nog enigszins rekening met de bewoners te houden. Maar zelfs aan deze afspraken houdt ze zich niet, zo blijkt uit een rapport van deskundigen dat is opgesteld op verzoek van bewoners en de gemeente Amstelveen. De bewoners eisen strengere normen.
Minister Schultz van Haegen staat nu voor de keuze: Schiphol weer verder vrij baan geven of eindelijk de bewoners serieus nemen. Minister Kamp gaf over de aardgaswinning een persconferentie in Loppersum. Wanneer voelt minister Schultz zich gedwongen naar Hoofddorp af te reizen?